Welkom

Er is grote zorg om kinderen van ouders met een alcoholafhankelijkheid. De zorg voor deze gezinnen is zeer complex, en hulpverleners ervaren vaak ethische dilemma’s. Dit themanummer behandelt dit onderwerp in verschillende artikelen en is samengesteld door gastredacteuren Anke Snoek en Dorothee Horstkötter.

Er is grote zorg om kinderen van ouders met een verslaving. Uit onderzoek blijkt dat deze kinderen op latere leeftijd vaak een lager welzijn ervaren dan kinderen van niet verslaafde ouders. Echter, bij het vormgeven van de zorg aan deze gezinnen lopen hulpverleners geregeld tegen morele dilemma’s aan.

Kwetsbare mensen met een combinatie van complexe problemen worden in Nederland ondersteund door verschillende organisaties en op veel gebieden: financiën, huisvesting, bij verslaving of psychische problemen. Maar waar het gaat om kinderwens wordt het gesprek in de praktijk door hulpverleners nauwelijks aangegaan en ...

Ongezond gedrag van zwangere vrouwen wordt vaak geduid als het schaden van hun toekomstige kind. Hiermee valt hun gedrag automatisch in de meest verwerpelijke en bestrafbare morele categorie: dat van schade doen aan een ander. De classificatie ‘schade doen’ in de zwangerschap is zelden tot nooit toepasbaar, mede doo...

Kinderarts en ethicus Martine de Vries van het Leids Universitair Medisch Centrum accepteerde afgelopen jaar het hoogleraarschap ‘Normatieve aspecten van de geneeskunde’. In 2012 promoveerde ze op een proefschrift over het morele landschap van de pediatrische oncologie. Gert Olthuis en Anke Snoek spraken met haar.

Casus 'Ik had liever eerder hulp gehad. Hadden we eerder gelukkig kunnen zijn.'
Gevolgd door een ethisch commentaar, een commentaar uit de jeugdzorg en een commentaar uit de verslavingszorg.

In 'Moeders van anderen' beschrijft Myrthe van Doornik het opgroeien van twee zusjes, Nico en Kine, bij hun alcoholistische moeder, Nora. Het is een universeel, krachtig verhaal dat steun kan bieden aan lotgenoten, tegelijk kan het professionals en naasten een belangrijk beeld geven van hoe het is om op te groeien m...

Gedicht van Kira Wuck dat ze schreef op verzoek van Trouw in aanloop naar de Boekenweek van 2019, dat als thema had: ‘De moeder de vrouw’.

In het gedicht ‘Alle moeders zijn wat’ thematiseert Kira Wuck wat in haar werk vaker aan de orde komt: niet-alledaagse familiaire verhoudingen en precaire momenten in het gezinsleven. Anne-Fleur van der Meer bespreekt op welke manier de thematiek van verslaafde ouders in Wucks gedicht verwerkt is.

Bespreking van het boek "Risicokind of evenwichtskunstenaar? Kind zijn ondanks een moeilijke thuissituatie".

Bespreking van het boek "Basisboek Filosofie en Geschiedenis van de Gezondheidszorg".

Bespreking van het boek "Interculturele communicatie in de zorg" van Nunez Mahdi et al., door Maria van den Muijsenbergh.

In zijn reactie op mijn artikel plaatst Olsman een aantal kritische kanttekeningen bij mijn betoog die te maken hebben met het gebruik van een aantal begrippen. Hoewel ik de genoemde begrippen rationalisering en beheersing slechts terloops noem, begrijp ik het punt dat Olsman probeert te maken.

In zijn artikel ‘Tragiek in het moreel beraad, een zorgethische reflectie’ stelt Rozing kritische vragen bij de manier waarop tragiek in huidige vormen van moreel beraad aan de orde komt. De medische zorg, met haar nadruk op rationalisering en beheersing, vormt de tegenstander in zijn betoog.

Binnen de ziekenhuiszorg worden zorgprofessionals regelmatig met tragische situaties geconfronteerd. Situaties waarin de vraag ‘wat is goede zorg?’ onder druk komt te staan en waarin geëigende manieren van werken niet toereikend zijn of zelfs vormen van lijden toebrengen. In dit artikel wordt nagegaan op welke manie...

Dat moreel beraad in de praktijk van de zorg in rap tempo aan populariteit gewonnen heeft, is al vaker geconstateerd op deze plek. Dat rappe tempo geldt evenzeer voor het onderzoek naar moreel beraad. Een recente review van de literatuur over de impact die moreel beraad kan hebben in de klinische praktijk vatte 25 e...

Binnen zorgorganisaties wordt in toenemende mate gezocht naar adequate werkwijzen die professionals ondersteunen bij het omgaan met morele vragen door het vergroten van hun reflectieve vaardigheden. In deze exploratieve studie wordt antwoord gezocht op de vraag of moreel beraad een werkwijze is die professionals, we...

Mag een geestelijk verzorger een cliënt aanraken tijdens een begeleidingsgesprek? Iemand even aanraken kan soms troost of bevestiging geven, maar er bestaat een risico dat het als niet integer, ongepast of verwarrend wordt ervaren. In dit artikel wordt dit nagegaan aan de hand van een praktijkvoorbeeld van een herme...

In de gezondheidszorg en ethiek rondom zwangerschap en geboorte is de aandacht vaak gefocust op het kind (..) Minder aandacht krijgen echter de ethische en existentiële kwesties die te maken hebben met de moeder, haar beleving, haar transitie naar moederschap.

Het is persoonsgerichte zorg dat de klok slaat in de gezondheidszorg. Wie van persoon verandert in patiënt en in handen van de gezondheidszorg belandt, loopt echter niet zelden het risico 'gefragmenteerd' te raken en gevangen in de ketens en netwerken van meer of minder goed samenwerkende zorgprofessionals.
Probeer ...

Inhoudsopgave TGE nr. 1, 2019

Redactioneel van hoofdredacteur dr. Gert Olthuis

Sinds 1 april 2017 kunnen alle zwangeren in Nederland gebruik maken van de niet-invasie prenatale test (NIPT). Voorafgaand aan deze beslissing heeft het NIPT- consortium, bestaande uit de acht universitair medische centra in Nederland, onderzoek gedaan naar de perspectieven van zorgprofessionals, zwangere vrouwen en...

Paren met een hoog risico om een kind te krijgen met (de aanleg voor) een ernstige erfelijke aandoening, of een miskraam door een structurele chromosoomafwijking, kunnen via ‘pre-implantatie genetische diagnostiek’ (PGD) geholpen worden een zo goed als zeker gezond kind te krijgen. We beschrijven hoe de wettelijke r...

In Policy Brief 7 van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid wordt aangegeven dat de Nederlandse populatie gezonder is geworden. Het verschil tussen lagere en hogere sociaaleconomische groepen is echter, ondanks decennia van inspanningen, nog altijd even groot en op sommige punten zelfs toegenomen.
Dit a...

Casus over een aan Alzheimer lijdende patiënte op de afdeling psychogeriatrie met gedragsproblemen. Met een medisch, gedragskundig en een ethisch commentaar.

Als zorgverlener word je regelmatig geconfronteerd met situaties waarin beslissingen genomen moeten worden waarbij niet meteen duidelijk is wat het juiste is om te doen. Niet alleen de fysieke en psychosociale situatie van de patiënt is belangrijk in je beslissing, ook je intuïtie − je ‘niet-pluis’ gevoel − speelt d...